Remembering Dr Kotnis, a Renown Doctor of India in 1940s who served for chinese and chinese soldiers

कोरोना, डॉक्टरांची अविरत सेवा आणि आठवण डॉ कोटणीसांची  

कोरोना Covid-19 या विषाणू निर्मितीमुळे जगभरातून चिनवर मोठ्या प्रमाणात  टीका होत आहे. 2017 मध्ये डोकलाम सीमेवर चीनने सैन्य आणले त्यावेळी चीनच्या वस्तूंवर बहिष्कार घालावा असा सूर भारतात उमटला होता. Covid-19 मुळे सध्या तसाच सुर उमटू लागला आहे. चीनने आपली बाजारपेठ एवढी काबीज केली आहे की "किती वस्तू बहिष्कृत कराल ?  असा लेख त्यावेळी लिहिला होता. 1949 मध्ये म्हणजे आपल्या नंतर दोन वर्षानी स्वतंत्र झालेल्या चीनने आपल्याला मागे टाकून उत्पादन क्षेत्रात गरुड झेप घेतली. सावरकर , सरदार पटेल यांनी चीनचा धोका ओळखला होता पटेलांनी तर नेहरूंना तसे पत्र सुद्धा दिले होते तरी हिंदी चीनी भाई भाई नारा पंडीत नेहरू देत राहिले आणि चीनने मात्र आपल्यावर आक्रमण केले. त्यानंतरही चीन कुरापती काढत आला व सतत कुरापती काढतच असतो. Covid-19 हा व्हायरस निर्माण करून तर चिनने संपूर्ण जगास वेठीस आणले. भारतात सुद्धा या विषाणूने बाधितांची संख्या वाढत आहे. मा पंतप्रधानांनी केलेल्या LockDown मुळे व जनतेला हात जोडून घरीच राहण्याच्या केलेल्या आवाहनामुळे कोरोना बाधितांची संख्या आटोक्यात आहे. देशातील डॉक्टर्स , नर्सेस, वैद्यकीय क्षेत्रातील सर्व कर्मचारी , पोलीस , प्रशासन सर्वच अविरत सेवा देत आहेत. अनेक लोक बरे होऊन त्यांची सुट्टी सुद्धा होत आहे. 

कोरोना विषाणूवर मात करण्यासाठी झुंज देत असलेल्या, अविरत सेवेत असलेल्या डॉक्टरांना पाहून आठवण झाली ती डॉ.कोटणीस यांची. डॉ व्दारकानाथ शांताराम कोटणीस एक विस्मृतीत गेलेले नांव. सोलापूर येथे 10 ऑक्टोबर 1910 मध्ये एका मध्यमवर्गीय कुटुंबात त्यांचा जन्म झाला. 1937 मध्ये जपानने चीनवर हल्ला केला त्यावेळी चीनी कम्युनिस्ट जनरल झु डे यांनी पंडीत नेहरू व सुभाषचंद्र बोस यांना काही डॉक्टर्स पाठवण्याची विनंती केली होती. 28 वर्षीय डॉ कोटणीस हे त्याकाळी वैद्यकीय निपुण म्हणून ओळखले जात असत. त्यामुळे ते चीनला रवाना झाले आणि चीनच्या कानाकोप-यात फिरून त्यांनी तेथील रुग्णांची जीवापाड सेवा केली.त्यांच्याबरोबर काम करणाऱ्या क्यो क्विंगलन नावाच्या एका नर्सच्या प्रेमात ते पडले. विवाह केला. पुढे माओच्या आर्मीत रुजू झाले सैनिकांची सुश्रुषा केली.  प्रतिकूल हवामान, सतत कार्य, अपुरे अन्न पाणी , हे सारे त्यांच्या अंगाशी आले आणि 9 डिसेंबर 1942 मध्ये त्यांचा मृत्यू झाला.

चित्रपती व्ही. शांताराम  यांनी डॉ कोटणीस यांच्या जीवनावर आधारीत " डॉ कोटणीस की अमर कहानी" हा चित्रपट 1946 मध्ये निर्मित केला होता. 40च्या दशकातील हा चित्रपट काही पाहण्यात आला नाही परंतू कोटणीस यांचेबाबत त्या चित्रपटाबाबत वडीलांकडून ऐकले होते. चित्रपटाच्या कथेत प्लेगवर उपचार करण्यासाठी डॉ कोटणीस स्वत:वर प्रयोग करतात असे आहे. हा चित्रपट खूप गाजला व त्याला  सुवर्ण कमळ हा राष्ट्रपती पुरस्कार सुद्धा प्राप्त झाला होता.  

डॉ कोटणीस यांच्या मृत्यूनंतर चीनमध्ये मोठा शोक व्यक्त करण्यात आला होता. "सैन्यानं एक चांगला सहकारी आणि देशानं एक चांगला मित्र गमावला आहे. त्यांची आठवण सदैव आपल्या मनात तेवत ठेवूया," असे उद्गार चीनचे तत्कालीन सर्वोच्च नेते माओ झेदांग यांनी कोटणीसांना आदरांजली वाहताना काढले होते. चीनचे तत्कालीन पंतप्रधान भारत भेटीस आले असता त्यांनी कोटणीस यांच्या कुटुंबीयांची भेट घेतली होती. आजही चीनमध्ये डॉ. कोटणीस यांच्याबद्दल मोठी आदराची  भावना आहे. त्यांच्यावर अनेक पुस्तके लिहिली गेली. चीन व भारत या दोन्ही देशांत त्यांची स्मारके आहेत.दोन्ही देशांनी त्यांच्यावर टपाल तिकीट सुद्धा काढले होते. काही वर्षांपूर्वी त्यांच्या पत्नी क्यो क्विंगलन यांचे डालियन या शहरात निधन झालं. वैद्यकीय शिक्षण घेत असताना वयाच्या 24 व्या वर्षी या दाम्पत्याच्या मुलाचा सुद्धा मृत्यू झाला.

डॉ कोटणीस यांची निस्वार्थ सेवा , त्याग , त्यांचे कार्य हे सर्वांसाठी प्रेरणादायी आहे शिवाय चीनने विषाणू निर्मिती करून छुपे जैविक युद्ध न करता व डॉ कोटणीस यांच्याप्रती केवळ दिखाऊ आदर सन्मान न दाखवता डॉ कोटणीसांच्या अंगी असलेली संवेदना, निस्वार्थ सेवावृत्ती याचा जागतिक शांतीसाठी अंगीकार करावा.

Corona Virus, Covid-19 is dangerous but many people recovering from it , hope for the best

ये सफर बहुत है कठीन मगर .....

चिन मधून  जगभर  पसरलेल्या  कोरोना विषाणूने  जगात  एकच खळबळ उडवून  दिली. हजारो लोक 

रोज मृत्यूमुखी पडत आहेत. इटली , स्पेन , चिन मध्ये ही संख्या हजारोंच्या घरात आहे. सध्या एकमेकांपासून दूर राहणे, Social Distancing हाच सध्या या कोरोनास रोखण्यासाठी एकमेव उपाय आहे म्हणूनच आपल्या मा. पंतप्रधानांनी दि 22 मार्च ला जनता कर्फ्यू घोषित केला होता. त्याला जनतेने सुद्धा प्रतिसाद दिला. परवा दिनांक 24 मार्च रोजी मा. पंतप्रधानांनी संपूर्ण देशच 21 दिवस म्हणजे 14 एप्रिल पावेतो लॉकडाऊन राहील अशी घोषणा केली. संपर्कातून पसरणारा असा हा कोरोना विषाणू असल्याने मा. मोदी यांनी जनतेस हात जोडून घरीच राहण्याचे आवाहन केले. तेंव्हा जनतेला या कोरोनाचे गांभीर्य कळले , जनता ब-यापैकी बंद पाळत आहेत. परंतू एक भीतीचे सावट निर्माण झालेले चित्र दिसत आहे. शहरात रोजगारासाठी गेलेले गरीब मजूर , कामगार , शिक्षणासाठी गेलेले विद्यार्थी , गरीब जनता यांना कुठेही जाता येत नाही . वाहने बंद , खाण्या-पिण्याची सोय नाही , शेतक-यांचा माल शेतातच पडून आहे. द्राक्ष , आंबे पडून आहेत  कारण वाहनेच नाहीत. ज्यांची काहीच व्यवस्था नाही ते बिचारी जागा मिळेल तिथे पथारी पसरून समाजसेवक , सामाजिक संघटना यांनी दिलेल्या अन्नपदार्थांवर कसे बसे जीवन जगत आहेत. अनेक लोक आपल्या गावी पायीच निघाले आहेत. 1897 च्या प्लेगच्या साथीच्या वेळेस सुद्धा जशी परिस्थिती नव्हती तशी या कोरोनामुळे निर्माण झाली आहे. एकीकडे मध्यम वर्ग , उच्चवर्गीय सोशल मिडीयाच्या आधारे विनोद पाठवून एकमेकांचे मनोरंजन करीत आहेत परंतू दुसरीकडे अनेक गरीब लोक असे आहे की ज्यांच्या जवळ फोनच नाही किंवा बेसिक मॉडेल फोन आहेत. लहान मुले त्यांचे पालक चिंतीत , भयभीत झाले आहेत. देशात फाळणीच्या वेळी जसे चित्र होते    तसेच चित्र आहे यावेळेस कारण मात्र कोरोना हे आहे. सरकारने गरीबांसाठी 1,70000 कोटींचे पॅकेज आणले आहे हा त्यांच्यासाठी एक मोठा दिलासा आहे. फाळणीच्या वेळी जशी परिस्थिती निर्माण झाली होती जवळपास तशीच स्थिती या कोरोना महामारीमुळे ओढवली आहे. वृत्त वाहिन्यांवर गरीबांवर आलेल्या संकटांच्या बातम्या पाहून मन हेलावून गेले आहे. पालक , बालक सर्वच चिंतीत , भयभीत झाले आहेत. ग्रामीण भागातील लोकांनी या निमित्ताने शहरात रोजगारासाठी गेलेले व आता परत गावी परतलेले यांच्यावर तोंडसुख घेण्याची संधी सोडली नाही. जिथे नोकरी निमित्त आले ते शहर सोडून जात असल्याने शहरी लोकांनी सुद्धा त्यांच्यावर तोंडसुख घेतले. अनेक गावक-यांनी तर त्यांच्या गावाचे रस्ते दगड, धोंडे , झाडे टाकून शहरवासीयांसाठी बंद केले आहे. कोरोना असल्याने बाजी आणण्यास जाऊ नको या वरून वाद होऊन कांदिवलीत भावाने भावाचा खून केला. असे बिकट दिवस आले आहेत. परंतू नेहमीच सारखेच दिवस नसतात हे दिवस सुद्धा लवकरच जातील. मेहकर जि. बुलडाणा येथील बालाजी मंदिराच्या मागच्या भिंतीवर “हि वेळ पुन्हा येणार नाही” असे ठळक अक्षरात लिहलेले आहे. त्यानुसार आला तसा हा कोरोना लवकरच जाईल. “ये सफर बहुत है कठीन मगर ना उदास हो मेरे हमसफर” याप्रमाणे जरी आता कठीण परिस्थिती आपल्या भारतमातेवर आपल्या सर्वांवर आली असली तरी उदास न होता जगभरात कोरोना मुक्त होणारे लोक सुद्धा लाखाच्या वर आहे असा सकारात्मक दृष्टीकोन ठेऊन हे दिवस सुद्धा लवकरच सरतील असा विश्वास बाळगायला हवा कारण   

“ नही रहनेवाली ये मुश्किले , के है अगले मोडपे मंजिले

मेरी बात का तू यकीन कर ना उदास हो मेरे हमसफर”

Corona, Covid-19 is like a demon Bhasmasur , it can be destroyed by breaking its chain by Social Distancing

कोई रोकोना ये भस्मासुर

     कोरोना चिन मध्ये निर्माण झालेला का केलेला एक विषाणू आज जागतिक चिंता निर्माण करणारा  असा एक विषाणू आहे. हा विषाणू भस्मासुराप्रमाणे कित्येक लोकांना भस्म करीत जगात सर्वत्र धुमाकूळ घालीत आहे. जागतिक अर्थव्यवस्था ठप्प पाडणारा हा विषाणू आहे.  पुराणात भस्मासुर नावाचा एक असुर होता ज्याने शंकराची आराधना केली , घोर तपस्या करून त्याने भोळ्या शंकराला प्रसन्न केले. त्याच्या तपश्चर्येने प्रसन्न होऊन शंकराने त्याला वरदान दिले की ज्या कुणाच्या डोक्यावर भस्मासुर हात ठेवेल तो व्यक्ती भस्म होऊन जाईल आणि मग काय ! भस्मासुर सर्वांच्या डोक्यावर हात ठेऊन त्याला भस्म करण्यास धावू लागला , देव ऋषी यांना तो त्रास देऊ लागला , त्याने एकच उच्छाद मांडला . सर्व अगदी हैराण झाले आणि भगवान भस्मासुर नावाच्या तत्कालीन विषाणूस मारण्यासाठी ऋषी, मुनी देवता भगवान  विष्णू कडे गेले . विष्णूने मोहिनीचे रूप धारण करून भस्मासुराला आकृष्ट केले. भस्मासुराने जर मोहिनी प्रमाणे नृत्य केले तरच ती भस्मासुराशी लग्न करेल असे त्याला म्हटले. मोहिनी नृत्य करू लागते आणि नृत्य करता करता ती स्वत:च्या डोक्यावर हात ठेवते भस्मासुर सुद्धा तसेच करतो आणि क्षणात भस्म होतो. कोरोना हा विषाणू म्हणजे सांप्रतकालीन भस्मासुरच म्हणावा लागेल. एकेका देशात अनेकांना स्पर्शाच्या माध्यमातून तो भस्म करीत सुटला आहे. याला रोखण्यासाठी जनतेने संयम बाळगणे जरुरी आहे. भस्मासुराला नष्ट करण्यास विष्णू धाऊन आले होते परंतू कोराना पासून बचाव करण्यास आपणा सर्वांनाच घरी राहणे , संपर्क टाळणे हेच उपाय आहे . आपल्याला स्वत:लाच विष्णू बनायचे आहे. तरच हा कोरोना भस्म होऊ शकतो. नागरीकांनी घरीच राहणे अत्यंत गरजेचे आहे. कोरोनारुपी भस्मासुरास रोखण्यास त्या कोरोनास आपल्या पर्यंत न पोहचू देणे हाच उपाय आहे. पुराणात जसे असुर होते तसे विषाणू रुपी असुर चिन सारखे काही देश निर्माण करीत जगाला छळत आहे. हे असे उपद्व्याप करणा-या राष्ट्रांना काही दंड अथवा शिक्षेची तरतूद झालीच पाहिजे, असे उपद्व्याप करणा-या देशावर इतर देशांनी बहिष्कार सुद्धा टाकावा. जेणे करून असे विषाणू निर्माण करण्याची कुणी हिम्मत करणार नाही. जैविक युद्धासारखी परिस्थिती निर्माण करणा-या देशांना आवर घालावाच लागेल. पुराणात देवता या असुरांना रोखत असत , नष्ट करीत असत. आता आपल्या सर्वांनाच जागरूक राहून या कोरोनारुपी असुराला नष्ट करावयाचे आहे. डॉक्टर्स , नर्स , वैद्यकीय कर्मचारी , पोलीस विभाग , सैन्यदळ , जागरूक पत्रकार हे सर्व देवतारुपी जन स्वत:चा जीव धोक्यात घालून प्रयत्नांची पराकाष्ठा करीत आहे. मा. पंतप्रधानांनी काल केलेले कळकळीचे आवाहन जनतेने जरूर पाळायलाच हवे. “कोई रोकोना ये भस्मासुर म्हणजेच कुणी तरी हा कोरोनारुपी भस्मासुर रोखावा अशीच सर्वांची भावना आहे. ते कसे करता येईल हेच नेमके मा. पंतप्रधानांनी काल सांगितले आहे. त्याचेच आपण सर्वानी पालन करावे , संयम पाळावा , थोडे सहन करावे , Social Distancing ठेवावे यामुळेच हा कोरोनाचा भस्मासुर भस्म होईल आणि लवकरच सर्व निश्चिंतपणे सर्वत्र वावरू शकतील.

Article about Covid-19 , Bio War and about stopping inventing such viruses

#GermWar रोखण्यासाठी UN ने पुढाकार घ्यावा   

सध्या जगात कोरोना व्हायरसने धुमाकूळ घातला आहे.अनेक देशांत कोरोनामुळे होणा-या मृत्यूंची संख्या वाढत आहे चीन , इटली सारखे देश आघाडीवर आहेत. कोरोना अर्थात #COVID-19 ने बाधित अनेकलोक हे त्वरीत निदान व उपचार झाल्याने बरे सुद्धा होत आहेत हा सुद्धा एक आशेचा किरण आहे. या आजारावर लस संशोधनाचे कार्य जोरात सुरु आहे. परंतू पेशीत गेल्यावर झपाट्याने संख्या वाढणा-या व शरीरात इतरत्र पसरणा-या या व्हायरसला रोखण्याचे अद्याप तरी औषध निघाले नाही. मागील वर्षाअखेर चीन देशातील वुहान या शहरातून या व्हायरसचा उगम झाला आणि तो जगात सर्वत्र पोहोचला. चीन जरी या व्हायरसचे खापर अमेरिकेवर फोडत आहे तरी भरमसाठ लोकसंख्या असलेल्या चीनला लोकसंख्या हा शाप ठरत आहे व लोकसंख्या कमी व्हावी म्हणून हा चीननेच हा विषाणू निर्माण केल्याची चर्चा आहे. तसेच ही सुद्धा चर्चा आहे की शस्त्राने लढल्या जाणा-या युद्धात भरमसाठ खर्च होतो , सामुग्री लागते त्यापेक्षा #Biologicalwarfare किंवा #GermWarfare केले तर ते जास्त सोयीस्कर ठरते या अशा मानसिकतेतून चीन मध्ये BIO WAR किंवा Germ War साठी सज्ज राहण्यासाठी हा विषाणू निर्माण केला व तो अनावधानाने पसरला. जर हा विषाणू चीनने खरेच BIO WAR च्या उद्देशाने निर्माण केला असेल तर पूर्वी ज्याप्रमाणे #CTBT (#ComprehensiveNuclearTestBanTreaty) हा करार अण्वस्त्र प्रसार बंदीसाठी #UN ने पुढे आणला होता तसा BIO WAR संबंधीचा सुद्धा एखादा करार निर्माण करणा-यावर #UN ने गंभीरपणे विचार करणे जरुरी आहे. हा विचार करतांना CTBT प्रमाणे जगातील महासत्तांनी जसे आडमुठे धोरण अवलंबले होते तसे न ठेवता .  

ॐ सर्वे भवन्तु सुखिनः सर्वे सन्तु निरामयाः । सर्वे भद्राणि पश्यन्तु मा कश्चिद्दुःखभाग्भवेत् ।

सर्वे सुखी होवोत , निरोगी राहोत , सर्व पवित्र ते पाहो, सर्वांना काहीही कष्ट न होवो या उद्देशाने जगात सर्वत्र सुख शांती नांदण्यासाठी BIO WAR वरील संशोधन , ते करण्याचा हव्यास हे सर्व टाळावे व ते करण्यासाठी #UN ने #BWBT (#BioWarBanTreaty) असा करार त्वरीत अंमलात आणणे आता अत्यंत निकडीचे झाले आहे. Bio War रोखण्या संबधी #UN मध्ये काही विचाराधीन आहे की नाही याची कल्पना नाही परंतू असा विचार जरूर व्हावा. परंतू CTBT वर सहमती होऊ शकली नव्हती तसे हा #BioWarBanTreaty करतांना करू नये. मनुष्याने या विश्वात खूप प्रगती केली आणि तोच आता या जागाला विनाशाकडे नेत आहे. विनाशाकडे नेतांना अनेक जीवांना वेदना देत हा विनाश मानवच स्वत: ओढवतो आहे. सर्वच देशांनी  आपली साम्राज्यवादी मानसिकता , महासत्ता बनण्याचा हव्यास काबूत राखायलाच हवा. इतर राष्ट्रांपेक्षा आपण सरस , महान , सुसज्ज असावे मग इतरांचे काहीही झाले तरी चालेल अशी मानसिकता रोखण्यासाठी  #UN ने जैविक युद्ध बंदी करार / #BWBT (#BioWarBanTreaty) सारखी काही तरी उपाय योजना करायलाच हवी. तंत्रज्ञानाचा उपयोग मानव कल्याणासाठी ना करता जर Bio War / Germ War साठी #Corona सारखे #Virus “विनाशकाले विपरीत बुध्दी” ठेऊन  निर्माण करण्यासाठी केला तर मानव जातीचा विनाश होणे दुर नाही. कुण्या एकाच्या चुकीने जगातील समस्त नागरीकांना त्रास भोगावा लागत आहे , आर्थिक व्यवहार ठप्प झाले आहे. गरीबांचे हाल खराब आहे फक्त काळजी घेणे हेच आता सामान्यांच्या हाती आहे.