A couple get married (Nikah) by using mobile phone due to riots in Jamod Dist Buldana

मोबाईल निकाह

      विवाह अनेक प्रकारचे सांगितले जातात.हिंदू संस्कृतीत विवाहांचे आठ प्रकार सांगितले आहेत. ब्राह्म, प्रजापत्य, दैव, आर्ष, असुर,राक्षस,गांधर्व आणि पिशाच्च विवाह असे ते प्रकार आहेत.यापैकी सध्या गांधर्व विवाह मोठ्या प्रमाणात होऊ लागले आहेत.गांधर्व म्हणजे आताचे लव्ह मॅरेज.जरी लव्ह मॅरेज असले तरी लव्ह मॅरेज असूनही अशा विवाह करणा-यांमध्ये विभक्त होण्याचे प्रमाण सुद्धा जास्त आहे.पूर्वीच्या या विवाह पद्धती नंतर काळाच्या ओघात प्रत्येक धर्मात अनेक चाली-रिती बदलत गेल्या.आदर्श विवाह होऊ लागले,काही महाभागांनी तर समुद्राच्या खाली तर काहींनी बलून मध्ये,काहींनी विमानात तर काहींनी अवकाशात लग्न केले.हे सगळे विवाह हौसेखातीर झाले.विवाहांबद्दल इतके सारे आठवण्यास निमित्त घडले ते म्हणजे परवा बुलडाणा जिल्ह्यात जामोद येथील नुकत्याच झालेल्या दंगलीच्या पार्श्वभूमीवर संपन्न झालेला एक विवाह. हा विवाह चक्क मोबाईल वर संपन्न झाला.आजच्या काळातील महत्वाचे ‘गॅजेट’ असलेल्या मोबाईल वर हा विवाह काही हौसेखातीर संपन्न झाला नाही तर मोबाईलव्दारे विवाह होण्यास दुर्दैवाने कारण होते ‘कर्फ्यु’.परवा जामोद मध्ये काही कारणास्तव दोन गटात दंगल झाली आणि संचारबंदी जाहीर झाली.याच काळात संग्रामपुरचे रहिवाशी शेख रहीम यांची कन्या शबिना परवीन यांचा विवाह जामोद येथील शेख हारून यांचे पुत्र शेख वसीम यांचे सोबत निश्चित झाला होता. आपल्या होणाऱ्या दुल्हे राजाची वाट पाहत शबिना आणि सर्व नातेवाईक बसले होते.मात्र नेमके तेंव्हाच दुल्ह्याच्या गावात जामोदमध्ये दंगल भडकल्याची बातमी येऊन धडकली.जामोदमध्ये दोन गटात वाद उफाळला.परिस्थिती इतकी हाताबाहेर गेली की पोलिसांनी कर्फ्यू लावला.शबिनाचा होणारा पती जामोदचा असल्यामुळं तो निकाहच्या मुहुर्तावर संग्रामपूरमध्ये पोहोचणं अशक्य होतं.वर पक्षाशिवाय लग्न कसं उरकायचं? असा यक्षप्रश्न निर्माण झाला.निकाह लावण्यासाठी आलेले काझी व दोन्ही बाजूंच्या मंडळींनी एक ‘आयडिया‘ शोधून काढली. ती म्हणजे लग्नासाठी मोबाईल फोनचा वापर करण्याची.आणि मग काय मोबाईल फोनवरच खुत्बा वाचला गेला.वधू-वरांचा कबुलीनामा देखील फोनवरच झाला.संध्याकाळी कर्फ्यू हटवण्यात आल्यावर वर पक्षाची मंडळी जामोदवरून संग्रामपूरमध्ये आली आणि बाकीचा विधी उरकण्यात आला. लॅन्डलाईन फोनवर ओळख आणि मग विवाह असा ‘मेरे पिया गये रंगून वहॉं से किया है टेलीफुन” एक काळ होता.नंतर फेसबुक वर ओळख आणि मग विवाह असा “प्यार के लिये है इंटरनेट” वाला काळ आला.यात विवाह मात्र ‘लाइव्ह’ झाले होते.शबिना आणि वसीम यांचा निकाह मात्र थेट ‘ऑनलाईन’ झाला.तंत्रज्ञानामुळे जग किती जवळ आणलं त्यामुळे लोक जवळ आलीत.याच मोबाईल मुळे दंगली सुद्धा घडल्या.जामोद्च्या दंगलीच्या दु:खद घटनेनंतर हि घटना वाचनात आली वर-वधु दोन्ही पक्षांचे कौतुक वाटले.दंगल हि दोन्ही गटांसाठी दु:खद्च असते.नुकसान दोन्ही गटांचे असते.शबिना आणि वसीमच्या घरच्या मंडळीनी दु:ख विसरून आलेल्या अडचणीवर मात करीत तंत्रज्ञानाचा आधार घेत विवाह पार पडला. भविष्यात मात्र दंगलीच्या कारणास्तव असे होऊ नये म्हणजे झाले. दोन्ही गटांनी सर्वात प्रथम संयम पाळणे आवश्यक आहे. आपले कुणी काही करू शकत नाही असे समजून दंगलीत सहभागी होऊ नका तुमचे दादा, भाऊ यांना कुणालाही दंगलीची झळ पोहचत नाही.ते आरामातच राहतात.त्यामुळे दोन्ही गटांनी संयमाने एकोप्याने राहावे आणि मा.पंतप्रधानांनी सांगीतल्याप्रमाणे प्रथम ‘गरिबीशी’ लढावे.शेख हारून आणि शेख रहीम यांना नाइलाजास्तव का होईना स्वत:च्या मुला-मुलीचा ‘मोबाईल निकाह’ लावावा लागला तसा दंगलीच्या कारणामुळे इतर कुणाला लावावा लागू नये हिच ईश्वर चरणी प्रार्थना.

Remembering Dr Babasaheb Ambedkars Second Wife Dr Savita Ambedkar on 125th Birth Anniversary of Dr B R Ambedkar

स्मरण बाबासाहेब आणि माईंचे

      एप्रिल महिना येताच सर्वात पहिले स्मरण होते ते महामानव भारतरत्न डॉ बाबासाहेब आंबेडकरांचे याचे कारण म्हणजे १४ एप्रिल हा त्यांचा जयंतीचा दिवस. तसेच १५ एप्रिल हा सुद्धा त्यांच्या जीवनातील दुसरा एक महत्वपूर्ण दिवस आहे. १५ एप्रिल १९४८ या दिवशी डॉ आंबेडकरांचा पुनर्विवाह झाला होता. थोर पुरुषांची आठवण त्यांनी केलेल्या थोर कार्यांनी आणि समाजाला वेगळी दिशा देणाऱ्या कार्यांनी जनसामान्यांना येत असते. सर्व थोर पुरुषांच्या जीवनात त्यांचे कार्य सफल होण्यासाठी पडद्यामागे मागे राहून झटणारी,अहोरात्र सेवा करणारी माणसे सुद्धा असतात परंतु त्यांचे स्मरण मात्र क्वचितच होत असते. डॉ आंबेडकरांच्या जीवनात एक व्यक्ती अशीच होती ती म्हणजे डॉ शारदा कबीर. डॉ शारदा कबीर या रत्नागिरी जिल्ह्यातील राजापूर तालुक्यातील डोरला येथील एका ब्राह्मण कुटुंबात जन्मल्या होत्या. त्यांचे वडील हे भारतीय वैद्यकीय संस्थेत निबंधक होते. अनेकांना हे नांव परिचीत नसेल. १९४७ मध्ये जेंव्हा बाबासाहेब आंबेडकर मधुमेहाने ग्रस्त झाले तेंव्हा वैद्यकीय सेवेच्या निमित्ताने डॉ शारदा कबीर या डॉ आंबेडकरांच्या जीवनात आल्या. डॉ मालवणकरांनी त्यांचा परिचय बाबासाहेबांशी करून दिला होता. बाबासाहेबांची सेवा करण्यासाठी कुणी तरी कायम त्यांच्या समवेत असावे असे डॉक्टरांचे मत होते त्यामुळे त्यांनी १५ एप्रिल १९४८ मध्ये बाबासाहेबांशी विवाह केला. त्या आता डॉ सविता आंबेडकर म्हणून ओळखल्या जाऊ लागल्या. हा विवाह एक श्रेष्ठ विवाह म्हणता येईल कारण एखादया व्यक्तीशी वयाची पन्नासी ओलांडल्यावर आणि ते सुद्धा तो व्यक्ती आजाराने ग्रस्त झाल्यावर त्याच्याशी विवाह करणे हे कुणी धैर्यवान स्त्रीच करू शकते. कारण हि व्यक्ती सुद्धा तसाच महान, आदर्श आणि दैवी देणगी लाभलेले महामानव डॉ बाबासाहेब आंबेडकर होते. माई बाबासाहेबांच्या अंतिम दिवसांत त्याना त्रास होवू नये म्हणून अनेकाना बाबासाहेबाना भेटण्यास मज्जाव करीत असत. त्यांच्या अशा वागण्याने त्या जन-मानसांत माई एक हेकेखोर बाई आहे, मनमानी बाई आहे अशी भावना दृढ झाली होती. परंतु माईंची बाबासाहेबांवर निस्सीम भक्ती त्यामुळे त्याना लोकांत त्यांची स्वत:ची प्रतिमा खराब होणे मंजूर होते परंतु बाबासाहेबांना त्रास होणे मंजूर नव्हते. त्या घटना निर्मितीच्या आणि बुद्ध धर्म स्वीकारण्याच्या दोन्ही महत्वपूर्ण घटनांच्या एकमेव अशा सर्वात जवळच्या साक्षीदार ठरल्या. आज बाबासाहेबांच्या १२५ व्या जयंतीच्या निमित्ताने त्यांच्या जीवनातील ज्या काही घटना ठाऊक आहेत त्यांचे स्मरण झाले. या घटनांमध्ये त्यांचा द्वितीय विवाह सुद्धा आठवला आणि त्यामुळे बाबासाहेबांच्या अंतिम दिवसांत त्यांची अहर्निश सेवा करणा-या माईंची आठवण आली. प्रथम पत्नी रमाबाई आणि द्वितीय माई या दोघी स्त्रिया या महामानवाच्या जीवनात आल्या आणि त्यासुद्धा कायम संस्मरणीय झाल्या. भारतरत्न डॉ भीमराव रामजी आंबेडकर हे नांव गेल्या अनेक वर्षांपासून भारतीयांच्या मनात घर करून आहे, महू येथे जन्मलेल्या या गरीब मुलाने मेहनतीच्या आणि जिद्दीच्या जोरावर आपले नांव त्रिखंडात गाजवले.ग्रंथालयात पावाचे तुकडे खात खात आणि पाणी पीत तासंनतास अभ्यास करून अनेकांना जीवनात ‘शिका संघटीत व्हा आणि संघर्ष करा’ असा संदेश देणा-या बाबासाहेबांची जयंती ‘युनो’  सुद्धा साजरी करीत आहे. हा आपल्या भारताचा गौरवच आहे त्यामुळेच आज बाबासाहेब आणि त्यांच्या जीवनातील प्रसंग आणि माई आंबेडकर या सर्वांचे स्मरण झाले.

      बाबासाहेबांच्या पावन स्मृतीस त्यांच्या १२५ व्या जयंती दिनी विनम्र अभिवादन.

Maharashtra Government Frequently changing rules and regulation in primary,higher primary and high school. Due to Lack of long term policy and vision its affecting on the quality education.

क्या लगाई मच-मच?

      सुसूत्रता नसलेले,दुरदृष्टीहीन असे निर्णय लादले गेले किंवा एकापाठोपाठ एक व पूर्वीच्या निर्णयांशी सुसंबद्ध नसलेले नियम आणले गेले कि ज्यामुळे कार्यप्रणाली सोयीस्कर न राहता डोक्याला तापदायक ठरते आणि त्रास होतो तेंव्हा हिंदी भाषेत क्या लगाई मच-मच? असे म्हणतात.सध्या शिक्षण क्षेत्र हे विविध प्रयोगांचे क्षेत्र झालेले दिसून येत आहे.दिवस निघाला कि समोर काय ताट वाढून ठेवले आहे?याची चिंता शिक्षकांना असते.रोज काही ना काही नवीन पत्रक येते.इंग्रजीत एक म्हण आहे “Too Many Cook Spoil The Food”अशीच काहीशी स्थिती शिक्षण क्षेत्राची झालेली दुसून येत आहे.लोकप्रतीनिधी,तथाकथित सुज्ञ,तज्ञ लोकांच्या समित्या,सचिव,कार्यालयीन कर्मचारी यांनी शिक्षण क्षेत्राची अगदी “खिचडी” करून टाकली आहे.सर्व काही सुरळीतपणे सुरु असते व अचानक एखादे पत्रक येवून धडकते.आता तर “व्हॉट्स अॅप” आहेच.घ्या निर्णय आणि द्या “फॉरवर्ड” करून.एक”Long Term Policy” नाही.बुलढाणा जिल्ह्यात असेच एक पत्रक 4/5 दिवसापुर्वी येऊन धडकले.काय तर म्हणे “व्दितीय सत्र परीक्षा रद्द करा आणि नवीन चाचणी आणि मुल्यमापन परीक्षा घ्या व शाळा ३० एप्रिल पर्यंत सुरु ठेवा”.अचानकपणे हे पत्रक आल्याने सर्व शाळांची तारांबळ उडाली.काहींची तर व्दितीय सत्र परीक्षा झाली होती मग आता मुले शाळेत कशी येतील?नाही आली तर “आर टी ई” नुसार पुन्हा हजेरीचा प्रश्न आहेच?या पत्रकामुळे सर्व शाळांना मोठी कसरत करावी लागणार आहे.टीन टपरांच्या शाळांत,पंखा काय वीज नसतांना एकदा बसून पहा म्हणावे.शिक्षक तर बसतोच पण अहो लहान मुलांचा तर विचार करा.सध्याच तापमान ४० आहे.३० एप्रिल पर्यंत किती उन असेल ते याचा काही विचार !.शेतक-यानंतर दुसरा पापभिरू प्राणी म्हणजे शिक्षक.काहीहि आदेश आला,कसाही असला त्यात चुकाही असल्या तो आदेश दुरदृष्टीहीन असला तरी शिक्षक मूग गिळून आपला कामकाजाला लागतो.समाजाला जरी शिक्षकाची नोकरी मोठी सुखदायी वाटत असली तरी ती आता तशी राहिली नाही.मुले अतिशय व्रात्य झालेली आहेत.अशा मुलांना शिक्षा करता येत नाही.डोळे सुद्धा वटारून पाहता येत नाही.मग ती मुले बसत आहेत पालक आणि शिक्षकाच्या डोक्यावर आणि वाटत आहेत मिरे.आता जर दहावीच्या परीक्षा रद्द केल्या तर मग पहा मुले अजून बिघडायला लागण्याची शक्यता नाकारता येत नाही.प्रगत महाराष्ट्र होण्यासाठी पायाभूत चाचण्यांचे पेपर शाळाच फोडत असल्याचे ऐकिवात आहे.खिचडी,शिष्यवृत्ती,प्रशिक्षणे,कागदोपत्री कामे अशा कार्यामुळे शिक्षकाचे जे मुख्य विद्यादानाचे कार्य आहे तेच शिक्षक योग्यरीत्या करू शकत नाही.विना अनुदानित शिक्षक बिचारा उपाशी पोटी कसा शिकवतो हे वातानुकुलीत कक्षांमध्ये “आर ओ” पाण्याचे घोट घेत चर्चा करीत बसणा-यांना काय ठावूक?शाळांचा सर्वे करा तुमच्या शिक्षकांना जो देशाचे भावी आधारस्तंभ निर्माण करीत आहे त्यांना जरा भेटा,त्यांची दु:खे जाणून घ्या.नवीन धोरणे तर निव्वळ शिक्षकांना अतिरिक्त ठरवण्याची धोरणे वाटत आहेत.शासनाला गरिबांसाठीच्या शाळा बंद करून गल्लोगल्ली उघडलेल्या इंग्रजी शाळा फक्त सुरु ठेवायच्या आहेत काय?नुसते पोपटपंची करणारे,आधीच सांगितलेल्या “पोर्शन” वर आधारीत पेपर घेऊन सर्वच विद्यार्थी ९० टक्के  पेक्षा जास्त गुण देतात. मग आपला बाबू म्हणजे लई हुशार झाला असा भ्रम या इंग्रजी शाळा पालकांमध्ये निर्माण करीत आहेत.इंग्रजी शाळा आणि त्यातील शिक्षण हा तर स्वतंत्र लेखाचा विषय आहे.जे आपल्या देशाला अभियंते,चिकित्सक,तंत्रज्ञ,शास्त्रज्ञ देणार आहे नेमके तेच  क्षेत्र उपेक्षित,दुर्लक्षित होत आहे.निव्वळ दररोज विविध पत्रके,विविध बदल करून शिक्षकांच्या नाकी नऊ आणत आहे.गरीब,कार्यबाहुल्याने पिचलेला शिक्षक मात्र शासनाला क्या लगाई मच-मच?असेही म्हणू शकत नाही आहे.

ता.क.- लेख लिहिणे झाल्यावर ई लर्नीग पद्धतीत बदल केल्याची बातमी येवून धडकली.

Importance of water and conservation of old Wells

पाणी आहे...नियोजन नाही

      उन्हाळा आता चांगलाच जोर धरू लागला. आपण तहान लागल्यावर विहीर खोदणारी माणसे.परंतू जर का विहीर खोदण्याचे कामच नसेल तर? आता भीषण पाणी टंचाई आणि विहिरी खोदण्याचे काम कसे नाही? असा प्रश्न आपणास पडणे स्वाभाविक आहे. आता खामगाव शहराचे म्हणाल तर आजमितीस खामगावात माझ्या माहितीतील २० विहिरी अशा आहेत कि ज्या खूप जुन्या आणि पक्क्या पाण्याच्या आहेत. (इतरही अनेक विहिरी असतील) शासन दरबारी या विहिरींची नोंद असेलच. या २० विहिरींमधील काही विहिरी खाजगी आहेत तर काही नगर परिषदेच्या. अनेक विहिरी या खाजगी होत्या त्या नगर परिषदेला हस्तांतरित करण्यात आल्या आहेत. इतर अनेक बाबीं प्रमाणे नगर परिषदेचा या विहिरींकडे सुद्धा कानाडोळा आहे. काही अपवाद वगळता या विहिरींमधील पाणी पिण्याच्याच काय तर वापरायच्या सुद्धा कामात आजच्या घडीला येत नाही. नुकत्याच झळकलेल्या “नटसम्राट” सिनेमा मध्ये एक चहावाला नाना पाटेकरांना म्हणतो “सरकार म्हटल की ते झोपलेलच असते बघा!” तीच गत आहे. इतरही अनेक गावात अशा विहिरी व तलाव असतीलच परंतू ते उपयोगात आणले जात नाही. खामगाव जवळच इंग्रजांनी बांधलेला जनुना तलाव आहे. हा जनुना तलाव आणि या मोठ्या-मोठ्या जवळपास २०-२५ विहिरी अर्ध्या खामगावची तहान भागवू शकतात पण..... . १५-२० वर्षापूर्वी पाणी टंचाई असतांना सिव्हील लाईन्स भागातील मोठ्या विहिरीतून परिसरातील नागरिकांना पाणी पुरवठा केला होता. तसे नगर परिषदेची 24*7 पाणी पूरवठा योजना आता अंतिम टप्प्यात आहे. हा एक स्तुत्य उपक्रम आहे. परंतू भविष्यासाठी सर्वानीच या जुन्या जल स्त्रोतांचे रक्षण करणे अत्यंत जरुरी आहे. शासनाने या सर्व विहिरींवर पंप बसवून यातून नागरिकाना पाणी पुरवठा सुरु केला तर पाणी समस्येची तीव्रता थोड्याफार प्रमाणात का होईना कमी होऊ शकते. (अमरावतीला कँप रोड परिसरात एका रहिवासी भागात आजही तेथील एका विहिरीतून पाणी पुरवठा होतो) परंतू हे करण्यासाठी काहीतरी ध्यास बाळगणारे व जनतेप्रती तळमळ असणारे नेते आणि अधिकारी असायला हवेत. बेताल विधाने करणे सोडून जनतेला, जंगली व पाळीव जनावरांना तहानेने व्याकुळ होऊन मरू देवू नका. जनता मेली काय,जनावरे मेली काय आपणास त्याचे काही सोयर-सुतक नसते दुर्दैवाने परंतू अशीच गत आहे. प्रशासनास या लेखाव्दारे आवाहन आहे की त्यांनी या विहिरींची पहाणी करून स्वच्छता करून पाणी पुरवठा होऊ शकतो की नाही याचीही शहानिशा करावी. पाणी पुरवठा करणे शक्य नसल्यास त्या विहिरींचे निदान संरक्षण तरी करावे. तुम्ही जर हा उपक्रम राबविला,यशस्वी केला तर तुमचेच सर्व दूर नांव होईल. वरील उपायांवर सखोल विचार करावा हि समस्त टंचाईग्रस्त व तहानलेल्या जनतेच्या वतीने कळकळीची विनंती.

   शासन दरबारी जर का शहरातील विहिरींची यादी नसेल किंवा हरवली असेल तर माहितीतल्या विहिरींची यादी सादर करीत आहे.

१	इंद्र बगीचा पूरवार गल्ली	११	अकोला रोड कृषी उत्पन्न बाजार समिती जवळ
२	जोशी नगर	१२	ब्रह्म वकील प्रदीप हॉटेलच्या बाजूला
३	मढी रोड	१३	मोठी विहीर सिविल लाईन्स
४	खामगाव अर्बन बँक	१४	भिडे वकिलांच्या घरासमोर
५	स्टेट बँक	१५	जि.प.शाळा
६	विकमशी चौक ते चर्च रस्ता	१६	अंजुमन शाळा
७	माखरिया मैदान	१७	नाथ प्लॉट
८	बालाजी प्लॉट कृष्णा फोटो स्टुडीओ मागे	१८	बी एस एन एल
९	केला गोडाऊन	१९	गोकुल नगर
१०	एल आय सी	२०	जिजामाता रोड कोर्टा जवळ

Article about beating government employees by elected members