Article about God Ram and Sloganeering of Ram

राम का गुणगान करीये

  पश्चिम बंगालच्या मुख्यमंत्री ममता बॅनर्जी यांना असलेली राम नामाची किंबहुना ‘जय श्रीराम’ या घोषणेची अॅलर्जी उभ्या देशाने पाहिली. जय श्रीराम घोषणा दिल्यावर गाडी थांबवून जनतेवर रागावणे असले प्रकार सर्वानी पाहिले व त्यावर टीका , वात्रटिका आणि  विडंबन सुद्धा झाले. त्यानंतर लोकसभेत सदस्य शपथ घेत असतांना सत्ताधारी पक्षातील  सदस्यांनी जय श्रीराम असा उद्घोष केला होता. त्यानंतरही बरीच चर्चा झाली, वाद झाले त्या उद्घोषास प्रत्युत्तर म्हणून अल्ला हू अकबर ही सुद्धा घोषणा दिल्या गेली. संसदेत अशा धार्मिक घोषणा देणे अयोग्य असल्याचे मत नवनीत कौर यांनी प्रतिपादन केले होते. रामाच्या या देशात कपिल सिब्बल सारखे लोक राम अस्तित्वातच नव्हता अशी भाषा करतात , आता आपल्याच देशात जय श्रीराम अशी घोषणा दिली तर गहजब होत आहे हेच मुळात आश्चर्यकारक आहे. इंडोनेशिया या मुस्लिम बहुल देशात आजही प्रभू रामचंद्र आदरणीय आहे , जेथे रामलीला सारखे कार्यक्रम आजही होतात.  रामाला ते आपला पूर्वज मानतात. याउलट प्रभू रामचंद्रांच्याच भारत देशात मात्र ममता बॅनर्जी , कपिल सिब्बल आदी लोकांना मात्र रामाप्रती प्रेम, आत्मीयता, आदर मुळीच नाही. भारतात राम हा सर्वात आदरणीय असलेला असा देव आहे. त्याच्या अस्तित्वाच्या खुणा अयोध्या तसेच इतरही ठिकाणी  सापडल्याचे दाखले आजही मिळतात. इराक मध्ये सुद्धा नुकतीच राम व हनुमंत यांची भित्तीचित्रे सापडली आहेत. तुलसीदास, रामदास स्वामी, कबीर इत्यादी अनेक संतांनी रामाप्रती अनेक श्लोक , ओव्या , काव्ये केली आहेत. आजही रामाचे गुणगान, तसेच भल्या पहाटे रामाची भजने गायली जातात. राम हा आदरणीय, वंदनीय , आदर्श असल्याचे जाणूनच डॉ बाबासाहेब आंबेडकरांनी संविधानात रामाच्या चित्राचा समावेश केला होता. आज मात्र धूर्त राजकारणासाठी तमाम भारतीयांच्या हृदयात असलेल्या श्रीरामचंद्रांच्या नावाची अॅलर्जी काही राजकारण्यांना झाली आहे. यांना रामाचे नांव घेऊन दुष्कृत्ये करणारे, जय श्रीराम घोषणा देत मारहाण करणारे हिंदू वाटतात परंतू  बहुतांश दहशतवादी हे पाकीस्तानातील असूनही हल्ले , बॉम्बस्फोट करणा-यांना मात्र धर्म नसतो असे वाटते. हे कसे काय ? हजारो , लाखो वर्षांची परंपरा असलेल्या या देशात इथलेच लोक आपल्याच देवी देवतांच्या विरोधात मते प्रकट करतात हे या देशाचे दुर्भाग्य आहे. रामाच्या नावाचा या देशातील कुणालाही काहीही त्रास व्हायला नको. प्रत्येक देशात त्या-त्या ठिकाणचे महापुरुष , देवी-देवता यांचा आदर, मान राखला जातो परंतू आपल्याच देशातील काही लोकांमुळे आपण मात्र त्याला अपवाद आहोत. स्वार्थासाठी आपले लोक आपल्याच आदर्श असलेल्या थोर पुरुषांचा , देवी देवतांचा मान राखत नाही. अशा लोकांना भीमसेन जोशी यांनी गायलेल्या रामाप्रतीच्या सर्वोत्तम भजनाच्या ओळींचा आधार घेऊन हेच सांगावेसे वाटते की ,

“राम का गुणगान करीये,

राम प्रभूकी भद्रताका , सभ्यताका ध्यान धरीये “

Article about plantation around government offices

भव्य प्रशासकीय इमारत परंतू वृक्षांचा अभाव

खामगांव शहराच्या वैभवात भर टाकणारी प्रशासकीय इमारत दोन वर्षांपूर्वी दिमाखात उभी राहिली. आता मागील महिन्यात या इमारती समोर शहरात कुठेही नसेल असा छान, यथोचित प्रमाणात सर्व सामुग्री असलेला गुळगुळीत रस्ता केला, रस्त्याच्या दुतर्फा सध्या चलन असलेले सिमेंटचे ब्लॉक बसवण्यात आले. या सर्वांमुळे हा परिसर सुंदर दिसत आहे. परंतू या परिसरात अभाव दिसत आहे तो म्हणजे वृक्षांचा. प्रशासकीय इमारत,शेजारीच जीएसटी कार्यालय,दुय्यम निबंधक कार्यालय,महात्मा गांधी सभागृह,नझूल कार्यालय असा हा परिसर असल्याने येथे मोठ्या प्रमाणात नागरिकांचे येणे जाणे असते. आपल्या विविध कामांच्या निमित्ताने येथे खेड्या पाड्यातून अबालवृद्ध नागरिक येत असतात. दुचाकी व इतर वाहनांची संख्या सुद्धा मोठ्या प्रमाणात असते. या सर्वांना ब-याच वेळ अधिकारी ,कर्मचारी यांची प्रतीक्षा सुद्धा करावी लागते. कारण बहुतांश वेळा कर्मचारी त्यांच्या आवडत्या कामासाठी म्हणजे चहा पिण्यासाठी म्हणून बाहेर गेलेले असतात. ज्यांच्याशी काम असते ते अधिकारी बरेच वेळा उपलब्ध नसतात. अशा प्रसंगी अभ्यागतांना प्रतीक्षा करावी लागते. आपल्याकडे येणा-यांना बसण्यासाठी सावलीचे ठिकाण असावे असे सुद्धा प्रशासनास वाटत नाही का? जीएसटी कार्यालयाच्या कुंपणाच्या भिंतीच्या बाजूने सिमेंट ब्लॉक लावले आहे तिथे तर वृक्ष लावण्यासाठी विपुल प्रमाणात जागा आहे परंतू कुठेही कुण्या अधिका-यास आपला हा कार्यालयीन परिसर हिरवागार असावा , येथे सावली असावी असे काहीही वाटले नसल्याचे स्पष्टपणे दिसत आहे. “सुंदर माझा निवारा , दारी वृक्षांचा पहारा” असा एक सुविचार आहे. कार्यालय म्हणजे निवारा जरी नसला तरी शेकडो कर्मचा-यांचा निवारा याच कार्यालयांमुळेच सुरक्षित असतो किंवा निवारा उभा राहात असतो. आजकाल, कार्यालयांच्या इमारती मोठ्या सुंदर बनत आहे , या कार्यालयांच्या सभोवती वृक्ष लावण्याच्या , आहेत त्या वृक्षांचे संगोपन करण्याच्या बाबतीत मात्र आजकाल कर्मचारी व अधिकारी गण उदासीन बनत चालले आहे. या निमित्ताने आठवण येते ती सुप्रसिद्ध साहित्यिक व माजी डाक अधिक्षक दिवंगत श्री सदानंद सिनगारे यांची. सिनगारे काका जेंव्हा बुलढाणा येथे डाक अधिक्षक म्हणून कार्यरत होते तेंव्हा त्यांच्या कार्यकाळात बुलढाणा व खामगांव पोष्ट ऑफिस परिसरात त्यांनी सुंदर बाग विकसित केली होती तसेच अनेक वृक्ष सुद्धा लावले होते. प्रशासकीय इमारत म्हणजे उपविभागीय अधिकारी व तहसीलदार यांचे कार्यालय म्हणजे साक्षात शासनच. एकीकडे शासन वृक्ष लागवड करण्याचे म्हणते , करोडो वृक्ष लावू अशा प्रकारच्या घोषणा दिल्या जातात. परंतू जेथून प्रशासन चालवले जाते त्या प्रशासकीय इमारतीच्याच भोवती वृक्ष लावण्यासाठी कुठेही जागा सोडल्याचे तूर्तास तरी दिसत नाही. पावसाळा जवळ आला आहे जनुना तलावातून मोठ्या प्रमाणात गाळ निघत आहे. प्रशासनाने कधी म्हटले तर एक काय दहा गाड्या गाळाची माती येथे उपलब्ध होऊ शकते परंतू यासाठी हवे वृक्ष प्रेम, आपल्या कार्यालयात येणा-या अभ्यागतांबाबत आपुलकी त्यांच्यासाठी सावलीची काळजी. जर या सुंदर इमारती भोवती सुनियोजित पद्धतीने वृक्ष लागवड केली तर या परिसराची शोभा अधिकच वृद्धिंगत होईल. मेहरबान प्रशासनाने लक्ष द्यावे.

Article on the socially celebration of 75th birthday of devoted social worker Bapusaheb Karandikar by VHP

त्वदीयाय कार्याय बद्धा कटीयम्

मंगळवारी दुपारी तीनच्या सुमारास फोन खणाणला, नवीन नंबर होता. फोन घेतला तर राजूभाऊ राजपूत होते. त्यांनी बापूसाहेब करंदीकर यांच्या अमृत महोत्सवी वर्षात पदार्पणाच्या कार्यक्रमाचे निमंत्रण दिले. बापूसाहेब करंदीकर म्हणजे श्री यशवंत वसंतराव करंदीकर, सर्वांच्या  आदरस्थानी असलेले व बापू या नावाने सर्वपरिचित. निमंत्रण मिळाले व काल फेसबुकवर दि 6 जुन 2019 रोजी बापूसाहेब करंदीकर यांच्या अमृत महोत्सवाची विश्व हिंदू परिषद तर्फे टाकण्यात आलेली एक पोष्ट दिसली. बापूंच्या अमृत महोत्सवात पदार्पणाचा कार्यक्रम सार्वजनिक पद्धतीने, समाज साजरा करीत आहे हे पाहून अत्यानंद झाला. एखाद्या कुटुंबाची वागणूक, कुटुंबातील सदस्यांची वागणूक यांवरून ते कुटुंब कसे आहे याची कल्पना सर्वांना येत असते. त्याचप्रमाणे एखाद्या नगराची मानसिकता, नगरातील पौरजन यांचा स्वभाव, त्यांची मानसिकता, सभ्य-असभ्यता, संस्कृती हे सर्व त्या नगरात घडणा-या घडामोडी, घटना, सन्मान, पुरस्कार, स्पर्धा यांवरून कळत असते. ज्या देशात, नगरात निस्वार्थी समाज सेवकांचा, विद्वानांचा सन्मान होत असेल त्या देशाची, त्या नगराची वाटचाल योग्य दिशेने होत असल्याची खात्री पटते. बापू ही त्यातलेच. समाजासाठी जन्म घेतलेले. या कार्यक्रमाच्या अनुषंगाने मन गतकाळात गेले. मी वर्ग सातवीत असतांना वर्गात एक नवीन मुलगा दाखल झाला होता श्रीकांत करंदीकर, बापूंचा मुलगा. त्याच्याशी परिचय झाला. त्याच्या घरी येणे- जाणे सुरु झाले. पुरवार गल्लीतील ते छोटे भाड्याचे घर. यात बापू आपल्या तीन मुली,एक मुलगा व पत्नी यांचेसह राहात होते.कित्येकदा त्या घरी गेलो. गुरुजी, डॉक्टर, शिवाजी महाराज, राणाप्रताप यांचे फोटो

लावलेले, साधेसुधे परंतू नीटनेटके घर. बापू नेहमी प्रेमाने बोलत, चौकशी करत. ते कधी चिडल्याचे, रागावल्याचे दिसले नाही. नंतर बापू भगतसिंग चौकात राहायला आले. श्रीकांत शिकण्यासाठी बाहेरगावी गेला तरी बापू व करंदीकर कुटुंबाशी संबंध टिकून राहीले. योगायोग असा की बापूंच्या मुली व माझ्या बहिणीही एकाच वर्गात होत्या. त्यामुळे कौटुंबिक घनिष्टता वाढली. मी तेंव्हा त्यांना काका म्हणत असे. लहानपणापासून बापूंचा सहवास मिळाल्यामुळे बरेच काही शिकायला मिळाले. त्यांच्या घरी नेहमी कुणी ना कुणी आलेले असायचे. काकू नेहमी हसतमुखाने सर्वांचे स्वागत करायच्या. समाजासाठी बापूंनी वाहून घेतले असले तरी काकूंची काही तक्रार कधी ऐकली नाही की त्यांच्या चेह-यावर दिसली नाही. बापूंचा समाजसेवेचा शिरस्ता आजही कायम आहे. ITI मधून सेवानिवृत्त झालेले बापू नेहमी सायकल 

वापरीत. आता बापू स्कुटी चालवतात परंतू सायकलची साथ अजूनही कायम आहे. बापूंना नेहमी साध्या वेशातच पाहिले आहे. कुठे काही शान-शौक नाही का चैन नाही. आजतागायत बापू संघ, विश्व हिंदू परिषद, बजरंग दल, वाचनालय, व्यायाम शाळा, शैक्षणिक संस्था यांच्यासाठी निस्वार्थपणे झोकून देऊन कार्य करीत आहे,समाजसेवेचे व्रत पार पाडीत आहे. बापूं त्यांच्या सचोटीमुळे, निस्वार्थी वृत्तीमुळे, पंचक्रोशीत लोकप्रिय झाले. त्यांनी प्रसिद्धी पासून दूर राहून जे मिळाले ते कार्य पार पाडले. कुठली जबाबदारी कधी काढली तर निराश न होता दुसरी जबाबदारी ते पार पाडत राहिले व पार पाडतच आहेत कारण त्याना माहित आहे  की ते “त्वदीयाय कार्याय बद्धा कटीयम्“  आहे अर्थात मातृभूमीच्या कार्यासाठी ते कटीबद्ध आहेत.

      बापू तुमची समर्पित समाजसेवा सर्वांना सदैव प्रेरणादायी आहे. तुम्हाला निरामय आरोग्य उदंड आयुष्याच्या शुभेच्छा.